Page 41 - Konya'nın Sazında Kırk Türkü
P. 41
32 | KONYA’NIN SAZINDA TÜRKÜ
Müzik, hem sosyal kimlikleri etkileyen hem de sosyal kimliklerin yansıdığı bir alan olduğu için
ve değişen sosyal şartlar hem müzik tercihlerini hem de müzik tarz ve konularını etkilediği için (Sağır
& Öztürk, 2015) Konya türkülerindeki bu temalar da dönemden döneme farklılık gösterebilmiştir.
Örneğin 1950’lerden sonraki köyden şehre gerçekleşen göç dalgasıyla birlikte türkülerde en çok işlenen
konulardan biri gurbet olmuştur (Adıgüzel, 2020). Göç ve gurbet temalı türkülere en çok İç Anadolu
Bölgesi’nde, Ege ve Marmara bölgelerinde rastlanmaktadır. 3
Yazıldığı ve söylendiği dönemin yakın tanığı olarak türküler, içerdiği kültürel ve toplumsal olayları
sazlarla ve sözlerle, bestelerle ve ezgilerle tarihler boyu yaşatmaktadır. Dinleyicilerini kâh hüzünlendirip
kâh eğlendiren türküler, içerdiği veriler ve anlamlar itibariyle araştırmacılarını da heyecanlandırmaktadır.
Bu anlamda müzikle ilgili toplumsal ve kültürel çalışmalar artmakta, türküler incelenmekte ve
araştırılmakta, müzik sosyolojisi literatürü günden güne zenginleşmektedir.
Kaynakça
Adorno, Theodor W. & Horkheimer, Max. (1979). Dialectics of Enlightenment. Londra: Verso.
Behar, Cem. (2006). Aşk Olmayınca Meşk Olmaz: Geleneksel Osmanlı/Türk Müziğinde
Öğretim ve İntikal, İstanbul: Yapı Kredi.
Çobanoğlu, Özkul. (2010). Türkü Olgusu Bağlamında “Türkü” ve “Şarkı”, Türk Yurdu Dergisi
Türkü Özel Sayısı, S. 269, https://www.turkyurdu.com.tr/yazar-yazi.php?id=1823.
Ekici, Metin (2007). Halk Bilgisi (Folklor)/Derleme ve İnceleme Yöntemleri. Ankara: Geleneksel
Yayınlar.
Gönen, Sinan. (2017). Eleştiri Kültürünün Konya Türkülerine İz Düşümü, SEFAD, (38): 419-432.
Güven, Uğur Z. & Ergur, Ali. (2014). Dünyada ve Türkiye’de Müzik Sosyolojisinin Yeri ve
Gelişimi, Sosyoloji Dergisi, 3. Dizi, 29. Sayı, 2014/2, s.1-19.
Halıcı, Mehdi & Cennet, Nuri. (1984). Konya Sazı Ve Türküleri. Konya: Özden Matbaacılık.
Işıktaş, Bilen. (2018). Müzik Sosyolojisi [Sosyomüzikoloji] Evreninde Tarihsel Perspektifler ve
Georg Simmel. Sosyoloji Dergisi, 38(1), 31-65.
3 Timur Vural (2008), TRT’nin uzun hava ve kırık hava repertuvarındaki 6411 farklı türkünün sözlerini tarayarak bu
sonuca ulaşmıştır.